Bağışıklık sistemi yanlışlıkla kanın pıhtılaşmasını artıran antikorlar oluşturduğunda antifosfolipid sendromu ortaya çıkar.
Bu durum bacaklarda, akciğerlerde, böbreklerde ve beyinde tehlikeli olan kan pıhtılarına sebebiyet verebilir. Hamile kadınlardaysa düşük ve ölü doğum gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Antifosfolipid sendromunun tedavisi yoktur. Ancak ilaçlarla kan pıhtılaşma riski azaltılabilir.
Antifosfolipid Sendromu Belirtileri
Antifosfolipid sendromunda belirti ve semptomlar şunlardır:
- Bacaklardaki Kan Pıhtıları (DVT)
DVT belirtileri arasında ağrı, şişme ve kızarıklık vardır. Oluşan pıhtılar ciğerlere gidebilirler (pulmoner emboli).
- Tekrarlayan Düşükler veya Ölü Doğumlar
Gebelikte oluşabilecek diğer komplikasyonlar tehlikeli derecede yüksek tansiyon (preeklampsi) ve erken doğumdur.
- İnme
Kişi antifosfolipid sendromuna sahipse, kardiyovasküler hastalıklarla ilgili bilinen herhangi bir risk faktörü olmayan genç bir kişi olsa da kişide inme meydana gelebilir.
- Geçici İskemik Atak (TIA)
TIA inmeye benzer şekilde oluşan bir durumdur. Çoğunlukla birkaç dakika sürer ve kalıcı hasar bırakmaz.
- Döküntü
Bazı kişilerde ağ benzeri bir desenle kırmızı döküntü meydana gelir.
Az yaygın belirti ve semptomlar şunlardır:
- Nörolojik Semptomlar
Migren dahil kronik baş ağrıları meydana gelebilir. Kan pıhtısı beynin bölümlerine giden kan akışını engellerse demans ve nöbetler ortaya çıkabilir.
- Kalp Damar Hastalığı
Antifosfolipid sendromunda kalp kapakçıkları zarar görebilir.
- Kanama
Bazı kişiler pıhtılaşma için gereken kan hücrelerinde azalma yaşarlar. Bu durumda daha çok burunda ve diş etlerinde kanama atakları ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra ciltte küçük kırmızı lekeler oluşabilir ve kanama yaşanabilir.
Eğer aşağıdaki belirti ve semptomlar ortaya çıkarsa acil olarak tıbbi yardım alınmalıdır.
- İnme
Beyindeki bir pıhtı sonucunda yüzde, kolda ya da bacakta ani uyuşma, halsizlik ya da felç meydana gelebilir. Konuşma, görme bozuklukları ve şiddetli baş ağrısı gibi durumların nedenlerinin anlaşılması zor olabilir.
- Pulmoner Emboli
Eğer akciğerlerde pıhtı kalırsa ani nefes darlığı, göğüste ağrı ve kanlı, mukuslu öksürük gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
- Derin ven trombozu (DVT)
DVT belirti ve semptomları olarak bacak ya da kolda şişme, kızarıklık ve ağrı yaşanabilir.
Antifosfolipid Sendromu Nedenleri
Bağışıklık sistemi yanlışlıkla kanın pıhtılaşmasını artıran antikorlar üretmeye başlar ve Antifosfolipid sendromu ortaya çıkar. Antikorlar normalde vücudu virüs ve bakteri gibi istilacılara karşı koruma görevindedirler.
İlgili Link: Vertigo Nedir, Sebepleri, Belirtileri Nelerdir?
Antifosfolipid sendromuna otoimmün bozukluk, enfeksiyon ya da bazı ilaçlar gibi altta yatan bir durum sebep olabilir. Bunun yanı sıra altta yatan bir neden olmadan da antifosfolipid geliştirilebilir.
Antifosfolipid Sendromu Teşhisi
Eğer kişiler bilinen koşullarıyla açıklanamayan kan pıhtıları ya da hamilelik problemleri yaşadılarsa doktorlar bu kişilerden kan testleri isteyebilirler. Kan testleriyle anormal pıhtılaşma ve fosfolipidlere karşı antikor varlığı kontrolü yapılır.
Antifosfolipid sendromu tanısının doğrulanabilmesi için belli aralıklarla yapılan testlere ihtiyaç vardır. Öyle ki 12 hafta ya da daha fazla aralıklarla yapılan testlerde antikorlar kanda en az iki kez görünmelidir.
İlgili Link: Türkiye’de Görülen Kanser Türleri:
Bazen kişilerde antifosfolipid antikorları vardır ancak kişiler belirti ya da semptom göstermeyebilirler. O nedenle bu antikorlar sağlık sorunlarına neden olduklarında Antifosfolipid sendromu tanısı konulur.
Antifosfolipid Sendromu Tedavi
Kan pıhtılarının varlığında standart olarak uygulanan ilk tedavi kan inceltici ilaçların kombinasyonu şeklinde olur. Bu ilaçlar arasında en yaygın olanlar heparin ve warfarindir (Coumadin, Jantoven). Enjeksiyonlarla verilen heparin hızlı ve etkilidir. Warfarin ise hap şeklinde verilir ve etkisi birkaç gün içerisinde olur. Kan inceltici bir diğer maddeyse aspirindir.
Kan inceltici alımlarında kanama olayı riski artar. Bu nedenle doktorlar kanın, kesik kanamasını durduracak kadar pıhtılaştığından emin olmak isterler ve gerekli dozajı kan testleriyle beraber belirlerler.
